fot. Instytut Dialogu Międzykulturowego im. Jana Pawła II w Krakowie
Tu, na tej ziemi się urodziłem. Tutaj, w Krakowie, spędziłem większość lat mojego życia (...) Tutaj też doznałem łaski powołania kapłańskiego (...). Tutaj też, w Katedrze Wawelskiej, otrzymałem konsekrację biskupią.
Kraków zajmował szczególne miejsce w życiu Karola Wojtyły. W 1938 roku, po zdanej maturze przeniósł się tutaj ze swoim ojcem i rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. W Krakowie Karol Wojtyła spędził lata II wojny światowej, ciężko pracował jako robotnik kamieniołomów i tutaj boleśnie przeżył śmierć najbliższej mu osoby – ojca. Krakowski Cmentarz Rakowicki jest także miejscem spoczynku najbliższej rodziny Jana Pawła II.
Z Krakowem związana jest duża część jego życia. Spędził tutaj najwięcej, bo aż 40 lat, od momentu przeprowadzki z Wadowic do chwili wyjazdu na konklawe w październiku 1978 roku. Od 16 października 1978 roku pozostał już w Watykanie jako głowa Stolicy Piotrowej i następca św. Piotra.
Wracał do Krakowa przy okazji niemal każdej pielgrzymki do Polski. Do końca swojego życia (2 kwietnia 2005 roku) był zameldowany w krakowskim Pałacu Arcybiskupim przy ul. Franciszkańskiej 3. Tutaj, też od czasów, gdy został metropolitą krakowskim miał swój prywatny pokój.
Pałac Biskupi, Kraków ul. Franciszkańska 3
ZOBACZ NA MAPIE:
A jeśli do czegoś pragnę was zachęcić i zapalić, to abyście nie przestawali nawiedzać tego sanktuarium. (…) Wszystkich też, którzy tutaj przebywać będą, proszę, by modlili się za jednego z kalwaryjskich pielgrzymów, którego Chrystus wezwał tymi samymi słowami, co Szymona Piotra. Wezwał go poniekąd z tych wzgórz i powiedział: „Paś baranki moje, paś owce moje” (por. J 21, 15-16). I o to proszę, proszę abyście się za mnie tu modlili, za życia mojego i po śmierci. Amen.
Kalwaria Zebrzydowska była ważna w całym życiu Jana Pawła II. Już jako mały chłopiec pielgrzymował tutaj ze swoim ojcem. Wracał do tego miejsca jako dostojnik kościelny, a wreszcie jako Papież odwiedził to miejsce dwukrotnie.
W czasie swojej pierwszej pielgrzymki 7 czerwca 1979 roku nadał kościołowi w Kalwarii Zebrzydowskiej tytuł Bazyliki Mniejszej. Po raz drugi odwiedził to miejsce 19 sierpnia 2002 roku. W czasie obchodów 400-lecia sanktuarium odprawił tu ostatnią mszę św. w Polsce na swojej pielgrzymkowej trasie.
Mieszkańcy mieli również okazję pozdrowić Jana Pawła II 14 sierpnia 1991 roku w czasie jego przejazdu samochodem z Krakowa do Wadowic.
.jpg)
Sanktuarium pasyjno-maryjne w Kalwarii Zebrzydowskiej
ZOBACZ NA MAPIE:
Ludźmierz to najważniejsze sanktuarium maryjne Podhala, które zajmowało szczególne miejsce w sercu Karola Wojtyły a później Papieża Jana Pawła II. Często pielgrzymował do tego miejsca jako zwykły ksiądz.
W 1997 roku już jako Ojciec Święty, Jan Paweł II przybył tu 7 czerwca, w pierwszą sobotę miesiąca, w uroczystość Niepokalanego Serca Maryi. Przewodniczył modlitwie różańcowej, transmitowanej przez Radio Watykańskie na cały świat.
W 2001 roku, w dniu urodzin Ojca Świętego, ludźmierska świątynia została podniesiona do godności Bazyliki Mniejszej. Tym gestem Jan Paweł II oddał hołd Królowej Podhala.
26 lutego 2003 roku podczas prywatnej audiencji w Watykanie, ks. prałat Tadeusz Juchas – były kustosz sanktuarium w Ludźmierzu, otrzymał z rąk Jana Pawła II piuskę papieską, jako dar dla Ludźmierskiej Pani. Piuska ta znajduje się w mensie ołtarzowej obok cudownej figury.
.jpg)
Sanktuarium maryjne w Ludźmierzu
ZOBACZ NA MAPIE:
W kościele pokłoniłem się przed Najświętszym Sakramentem (...) I tak rozpoczęła się moja praca duszpasterska na pierwszej parafii. Trwała ona tylko rok, a była wypełniona zwyczajnymi obowiązkami wikariusza i katechety. Uczyłem religii w pięciu szkołach podstawowych, w wioskach należących do parafii w Niegowici, do których dowożono mnie wozem konnym lub bryczką. Zapamiętałem życzliwość tak ze strony grona nauczycielskiego jak i parafian.
Kościół Wniebowzięcia NMP w Niegowici to pierwsza parafia Karola Wojtyły, do której trafił po powrocie ze studiów na Papieskim Uniwersytecie św. Tomasza z Akwinu w Rzymie. Swoją posługę jako wikariusz i katecheta rozpoczął tutaj w połowie czerwca 1948 roku. To było jego pierwsze zetknięcie z życiem zwykłej parafii. Odprawiał msze, uczył religii i posługiwał wiernym.
Karol Wojtyła opuścił tę parafię w marcu 1949 roku. Został przeniesiony do parafii św. Floriana w Krakowie. Już jako metropolita krakowski i arcybiskup konsekrował nową świątynię w 1966 roku.
.jpg)
Parafia Wniebowzięcia NMP w Niegowici
ZOBACZ NA MAPIE:
Tu, na tym miejscu, w Nowym Targu, pragnę mówić o ziemi polskiej, bo jawi się ona tutaj szczególnie piękna i bogata w krajobrazy. Człowiekowi potrzebne jest to piękno krajobrazu – i dlatego też nic dziwnego, że ciągną tutaj ludzie z różnych stron Polski, a także i spoza Polski. Ciągną latem i zimą. Szukają odpoczynku. Pragną odnaleźć siebie w obcowaniu z przyrodą. Pragną odzyskać siły w zdrowym wysiłku fizycznym, w marszu, w podejściu, we wspinaczce, w zjeździe narciarskim. Ej, łza się w oku kręci… Ta piękna ziemia jest równocześnie i ziemią trudną. Kamienistą. Górską. Nie tak urodzajną, jak równiny nad Wisłą. I dlatego też od tej podkarpackiej, podtatrzańskiej ziemi niech mi będzie wolno odwołać się do tego, co zawsze było bliskie polskiemu sercu: umiłowanie ziemi i praca na roli.
Karol Wojtyła jako ksiądz, biskup i kardynał wielokrotnie przyjeżdżał do Nowego Targu. Miasto znajdowało się także na trasach jego górskich wypraw.
Jako Papież Jan Paweł II dwukrotnie odwiedził Nowy Targ, podczas pierwszej pielgrzymki do Polski w 1979 roku, gdy celebrował Eucharystię na tamtejszym lotnisku oraz w 1997 roku, kiedy odlatywał śmigłowcem z nowotarskiego lotniska, po wizycie w Ludźmierzu.
W czasie pierwszej pielgrzymki do Polski, Nowy Targ znalazł się na trasie podróży na specjalne życzenie Ojca Świętego. 8 czerwca 1979 roku miało miejsce niezapomniane spotkanie z Janem Pawłem II na nowotarskim lotnisku. Górale określili to bardzo obrazowo i dosadnie, ale i filozoficznie: „do innych przyjechoł bo musioł, do nos przyjechoł bo fcioł”.
Widok na Tatry z Nowym Targu. Miasto znajdowało się na trasach jego górskich wypraw.
ZOBACZ NA MAPIE:
Oświęcim jest miejscem, którego nie można tylko zwiedzać. Trzeba przy odwiedzinach pomyśleć z lękiem o tym, gdzie leżą granice nienawiści, granice zniszczenia człowieka przez człowieka (…) za wojnę są odpowiedzialni nie tylko ci, którzy ją bezpośrednio wywołują, ale również ci, którzy nie czynią wszystkiego, co leży w ich mocy, aby jej przeszkodzić.
Ojciec Święty Jan Paweł II przybył na teren dawnego obozu zagłady Auschwitz-Birkenau 7 czerwca 1979 roku podczas pierwszej pielgrzymki do ojczyzny. Wizyta rozpoczęła się około godziny 15.00. Papież przekroczył bramę obozową z napisem "Arbeit macht frei". Tam udał się do bloku jedenastego, zwanego blokiem śmierci. Modlił się przy ścianie straceń oraz w celi śmierci, w której w nieludzkich warunkach zginął polski męczennik, św. o. Maksymilian Maria Kolbe. Ucałował posadzkę celi i złożył na niej wiązankę kwiatów oraz paschał.
Z obozu odleciał śmigłowcem do Brzezinki, gdzie czekało na niego ponad milion wiernych i dwustu byłych więźniów obozów koncentracyjnych, w tym kapłanów i biskupów. Ojciec Święty wspólnie z duchownymi koncelebrował mszę świętą przy ołtarzu ustawionym na dawnej rampie obozowej, do której przybywały kiedyś transporty więźniów z całej Europy. Podczas liturgii papież nawiązywał do postaci Ojca Kolbe, który oddał swoje życie za współwięźnia.
Po nabożeństwie Ojciec Święty udał się pod Pomnik Męczeństwa Narodów (Międzynarodowy Pomnik Ofiar Faszyzmu).
Muzeum Auschwitz- Birkenau
ZOBACZ NA MAPIE:
Gdy dziś pytamy, jak uczyć się świętości i jak ją realizować, św. Kinga zdaje się odpowiadać: trzeba troszczyć się o sprawy Pana na tym świecie. Ona daje świadectwo, że wypełnianie tego zadania polega na nieustannym staraniu o zachowanie harmonii pomiędzy wyznawaną wiarą a własnym życiem. Dzisiejszy świat potrzebuje świętości chrześcijan, którzy w zwyczajnych warunkach życia rodzinnego i zawodowego podejmują swoje codzienne obowiązki; którzy pragnąc spełniać wolę Stwórcy i na co dzień służyć ludziom, dają odpowiedź na Jego przedwieczną miłość. Dotyczy to również takich dziedzin życia jak polityka, działalność gospodarcza, społeczna i prawodawcza.
16 czerwca 1999 roku Jan Paweł II odprawił na starosądeckich błoniach mszę świętą kanonizacyjną bł. Kingi. Ojciec Święty kanonizował bł. Kingę w obecności sióstr Klarysek, które opuściły starosądecki klasztor po raz pierwszy w życiu.
Ołtarz, na którym sprawowana była liturgia, stanowi obecnie główny element Diecezjalnego Centrum Pielgrzymowania im. Jana Pawła II.
W dolnej, zamkniętej części Ołtarza Papieskiego, która w czasie uroczystości kanonizacyjnych w 1999 roku służyła jako zakrystia dla kardynałów i biskupów, znajduje się obecnie Muzeum św. Jana Pawła II. Jest tutaj prezentowana wystawa fotograficzna Sylwestra Adamczyka z Mszy św. kanonizacyjnej. Można tu również zobaczyć obrazy przedstawiające Ojca Świętego i św. Kingę. Ekspozycję wzbogacają: pierwsza piuska Ojca Świętego podpisana od spodu, w dniu inauguracji pontyfikatu 22 października 1978 roku, ornat z mszy świętej kanonizacyjnej w Starym Sączu, turystyczny ekwipunek Ojca Świętego oraz pamiątki z wizyt apostolskich.
.jpg)
Klasztor Sióstr Klarysek w Starym Sączu
ZOBACZ NA MAPIE:
Na szlaku obecnej pielgrzymki od Dolnego Śląska przez Wielkopolskę do Małopolski, aż po Tatry, ponownie dane mi było podziwiać piękno tej ziemi, zwłaszcza piękno polskich gór, z którymi tak się zżyłem od czasów mojej młodości.
Najbliższe sercu Ojca Świętego Jana Pawła II były Tatry, a w nich, jak można sądzić po liczbie powrotów, dwa miejsca: Dolina Chochołowska oraz Wiktorówki na skraju Rusinowej Polany, z kaplicą „Królowej Tatr” - Matki Boskiej Jaworzyńskiej.
Na pierwsze, piesze wycieczki w góry, nie tylko w Tatry, ale i Beskidy, Karola Wojtyłę zabierał jego ojciec już w latach 30. XX w. Wędrował po górach jako turysta i narciarz. Rzadko sam, najczęściej z przyjaciółmi lub młodzieżą. Od początku lat 50. i 60. w górach pojawiał się niemal każdego roku, latem i zimą.
Jako Papież, Ojciec św. powrócił w Tatry podczas drugiej pielgrzymki do Polski w 1983 roku. Odwiedził wówczas schronisko na Polanie Chochołowskiej, gdzie spotkał się z Lechem Wałęsą. Potem wyruszył na spacer do Doliny Jarząbczej.
W czasie pielgrzymki w 1997 roku Papież spędził w górach dwa dni. 5 czerwca wyruszył śmigłowcem nad Babią Górę, Trzy Korony w Pieninach, zaporę w Czorsztynie, zamek w Niedzicy i Tatry. Odwiedził też Morskie Oko. Zaszedł do schroniska. W księdze pamiątkowej wpisał krótkie: „Szczęść Boże". W Tatrach leżał jeszcze śnieg, było chłodno i deszczowo. Następnego dnia wjechał kolejką linową na Kasprowy Wierch. "Benedicite montes Dominum" - Góry błogosławcie Pana - wpisał do księgi pamiątkowej Państwowych Kolei Linowych. Odwiedził też pustelnię św. Brata Alberta i siostry albertynki na Kalatówkach.
Po raz ostatni Ojciec Święty spojrzał na Tatry z pokładu śmigłowca podczas ostatniej pielgrzymki do ojczyzny w 2002 roku.
.jpg)
Hala Gąsienicowa
ZOBACZ NA MAPIE:
W Gorcach jest wiele miejsc związanych ze św. Janem Pawłem II. Niektóre odwiedzał wraz z młodzieżą akademicką jako duszpasterz studentów. W innych przebywał już jako biskup i kardynał. Pamięć o tej wielkiej postaci jest nieustannie żywa właśnie w Gorcach, a szczególnie: w kaplicy pasterskiej pod Turbaczem, przy Szałasowym Ołtarzu na Hali Turbacz i w dolinie Kamienicy – przy Papieżówce.
Ksiądz Karol Wojtyła często odprawiał msze św. na łonie przyrody. Jednak teraz, po latach, dokładne wskazanie tych miejsc to rzecz niemal niemożliwa. Z tego względu miejsce na Turbaczu, gdzie odprawił taką mszę, jest niezwykle ważne i wyjątkowe przez swą autentyczność, udokumentowaną szczegółowym opisem okoliczności, potwierdzonych przez najważniejszego świadka – Jana Pawła II.
Karol Wojtyła 17 września 1953 r. odprawił na Hali Turbacz mszę świętą dla grupy młodzieży akademickiej z którą wędrował. Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że uczynił to zwrócony twarzą do wiernych, a było to 10 lat przed Soborem Watykańskim II, na którym zreformowano liturgię. Hala Turbacz znajduje się na południowym zboczu, poniżej szczytu Czoła Turbacza. Na pamiątkę tego wydarzenia, w 2003 roku, na środku polany (na miejscu dawnego szałasu pasterskiego) ustawiono polowy ołtarz stylizowany na wzór wejścia do szałasu.
.jpg)
Gorce
ZOBACZ NA MAPIE:
Po raz kolejny, w czasie mojej posługi Kościołowi powszechnemu na Stolicy św. Piotra, przybywam do rodzinnych Wadowic. Z wielkim wzruszeniem patrzę na to miasto lat dziecięcych, które było świadkiem mych pierwszych kroków, pierwszych słów i tych — jak mówi Norwid — «pierwszych ukłonów», co są «jak odwieczne Chrystusa wyznanie: „Bądź pochwalony!”» Miasto mojego dzieciństwa, dom rodzinny, kościół mojego chrztu świętego... Pragnę wejść w te gościnne progi, na nowo ukłonić się rodzinnej ziemi i jej mieszkańcom, i wypowiedzieć słowa, którymi wita się domowników po powrocie z dalekiej drogi: «Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus!» A dom był tutaj (...) przy Kościelnej. (...) A kiedy patrzyłem przez okno widziałem na murze kościelnym zegar słoneczny i napis: «Czas ucieka, wieczność czeka» (….) Mówi się, że wszędzie dobrze a najlepiej w domu.
To miejsce urodzenia przyszłego papieża. Karol Wojtyła wspólnie z rodzicami mieszkał w kamienicy przy Rynku 2. Wojtyłowie zajmowali na piętrze dwa pokoje z kuchnią w północnej oficynie budynku, od strony kościoła parafialnego. Karol Wojtyła mieszkał w tym domu przez 18 lat, od chwili urodzenia do wyjazdu do Krakowa latem 1938 roku. Obecnie w całej kamienicy znajduje się Muzeum Dom Rodzinny Ojca Świętego Jana Pawła II, gdzie odtworzono m.in. mieszkanie Wojtyłów z czasów młodości Karola (ul. Kościelna 7).
W Wadowicach odnajdziemy wiele śladów jego obecności. To najważniejsze, obok rodzinnego domu, to Bazylika Ofiarowania Najświętszej Maryi Panny, gdzie jako dwumiesięczne niemowlę został ochrzczony i otrzymał imiona Karol Józef.
Jako papież Jan Paweł II odwiedził swoje rodzinne miasto już w czasie swojej pierwszej pielgrzymki do Polski w czerwcu 1979 roku. Potem odwiedził je w czasie pielgrzymek w sierpniu 1991 i czerwcu 1999 roku.
Rynek główny w Wadowicach z widokiem na Bazylikę Ofiarowania Najświętszej Maryi Panny
ZOBACZ NA MAPIE:
MAPA PAPIESKICH MIEJSC